Back to reality

Met 210.000 bezoekers heeft de Hannover Messe er andermaal een bijzonder succesvolle editie opzitten. In de komende weken gaan we u op Productivity.be tal van nieuwigheden presenteren die op de beurs werden voorgesteld. Opvallend was wel dat de term Industrie 4.0 dit jaar veel minder prominent aanwezig was. Heeft de hype plaatsgemaakt voor realiteit?

De Hannover Messe was er de afgelopen jaren in geslaagd om zich te profileren als de hot-spot voor alles wat Industrie 4.0 betreft. Net dat maakt het zo opvallend dat de term dit jaar veel minder nadrukkelijk aanwezig was dan bij de vorige edities.

Het onderwerp digitalisering, wat door velen gezien wordt als het cruciale element in Industrie 4.0, stond uiteraard wel volop in de belangstelling. Opvallend was bijvoorbeeld dat bedrijven als Microsoft en aws (de cloud business van Amazon) steeds meer ruimte innemen op de beurs. Ook telecombedrijven als T-Mobile, Huawei en Nokia waren van de partij met IoT-oplossingen voor industriële toepassingen.

Digitalisering en IoT kwamen ook uitvoerig aan bod bij de leveranciers van automatiseringsoplossingen. Heel wat van die bedrijven hebben intussen een eigen platform ontwikkeld dat gebruikers in staat stelt om data uit de productie via de cloud ter beschikking te stellen voor beheer, controle en analyse.

Dat is op en top Industrie 4.0, zou je denken, maar de term zelf bleef bij de meeste van die aanbieders dus opvallend achterwege.

Ecosysteem versterkt relaties met klanten

Uit informele gesprekken met een aantal van die leveranciers blijkt dat de verminderde aandacht voor Industrie 4.0 wel degelijk een reden heeft. In zijn meest elementaire vorm steunt Industrie 4.0 op een doorgedreven standaardisering zodat er een modulaire fabriek gebouwd kan worden waarbij alle modules, ongeacht hun leverancier, met elkaar kunnen communiceren.

Dat zou een nieuw business model creëren waarin zeer gespecialiseerde leveranciers één aspect naar zich toe kunnen trekken en er meer competitie zou ontstaan in elk onderdeel van de hardware en software, precies omdat alle onderdelen perfect inwisselbaar zouden zijn.

Vooral voor de grote leveranciers is dat niet echt een prettig vooruitzicht. Zij zien digitalisering net als een mogelijkheid om een ecosysteem te creëren waarin ze de relaties met hun klanten kunnen versterken. Bijvoorbeeld door hun productaanbod aan te vullen met services die gebruikmaken van de data die in de productie gegenereerd worden. Het is een van de redenen waarom leveranciers zich tegenwoordig meer profileren op hun eigen platform dan op het generieke Industrie 4.0.

Nauwelijks te overzien project

Tegelijk is er ook in technisch opzicht wel een goed argument voor een meer pragmatische benadering van Industrie 4.0. In theorie moet het wel mogelijk zijn om universele standaarden te ontwikkelen die alle machines en componenten met elkaar kunnen laten communiceren, zei een van de leveranciers, maar in de praktijk is dat veel minder evident. Met honderden machines en duizenden I/O’s in een reële productieomgeving dreigt een volledige digitalisering à la Industrie 4.0 al snel een zeer complex en nauwelijks te overzien project te worden.

In dat opzicht kiezen bedrijven liever voor de beproefde oplossingen die vandaag door leveranciers worden aangeboden, waarbij digitalisering en IoT-aspecten stapsgewijs worden ingevoerd in functie van actuele noden. De idee dat alle data en processen naar de cloud moeten verhuizen, bijvoorbeeld, lijkt te hebben plaatsgemaakt voor een meer hybride benadering waarbij in functie van wensen en noden gekeken wordt welke data men op welk niveau nodig heeft. Leveranciers uit zowel de IT-wereld als de automatiseringswereld hebben vandaag al heel wat concepten en tools om dat mogelijk te maken.

Industrie 4.0 lijkt te zijn teruggebracht tot een ietwat academische oefening die er nog wel toe kan leiden dat nieuwe concepten en tools ontwikkeld worden, maar dat niet meer gezien wordt als één universeel concept dat straks in elke fabriek van top tot bottom doorgevoerd zal worden.

© Productivity.be, 30/04/2018, Tekst: Erwin Vanvuchelen, Foto: Deutsche Messe